"Wielka Pieniawa" to ponad 100-letnie sanatorium położone w centrum Parku Zdrojowego w Polanicy – Zdroju. Projektantem obiektu był kłodzki architekt Andreas Ernst
. Historia Wielkiej Pieniawy sięga roku 1906. Wówczas to powstał nowoczesny Dom Zdrojowy ze 130 pokojami, własnym zakładem przyrodoleczniczym oraz oświetleniem elektrycznym. Należał on do najpiękniejszych i najlepiej wyposażonych domów zdrojowych owych czasów. Z tarasów i ogrzewanych, przeszklonych werand Domu Zdrojowego, można było napawać się panoramą Ziemi Kłodzkiej. Obiekt, wyposażony w najnowszą aparaturę do hydro- i elektroterapii oraz 60 kabin do kąpieli kwasowęglowych i borowinowych, szczególnie dobrze nadawał się na kuracje zimowe. W czasie I wojny światowej Dom Zdrojowy adaptowany został na szpital wojskowy. W 1930 r. dobudowano nowe skrzydło Domu Zdrojowego z zakładem przyrodoleczniczym, pracownią elektrokardiograficzną i inhalatorium dla leczenia górnych dróg oddechowych. Po II wojnie światowej Dom Zdrojowy przekształcono w Sanatorium „Wielka Pieniawa”. W 1948 r. niemal od podstaw uruchomiono oddział kąpieli borowinowych a w kolejnych latach sanatorium systematycznie wzbogacało się o coraz to nowocześniejsze urządzenia i aparaturę leczniczą, rozszerzając tym samym zakres oferowanych usług. Obecnie w obiekcie wykonywanych jest ponad 60 rodzajów zabiegów leczniczych i rekreacyjnych, między innymi: kąpiele mineralne, kąpiele i okłady borowinowe zabiegi na bazie alg i minerałów z Morza Martwego.
Inna wersja opisu:
Sanatorium Uzdrowiskowe „Wielka Pieniawa“. Zbudowane w latach 1905-1906 przez firmę Andreasa Ernsta jako Nowy Dom Zdrojowy. Był to wysoce luksusowy budynek z centralnym ogrzewaniem (dzięki własnej kotłowni), instalacją elektryczną i windą. Posiadał 130 miejsc hotelowych w pokojach z balkonami oraz apartamentach z salonem i sypialnią, salę bankietową, czytelnię, pokój muzyczny, salony gier, palarnię i restaurację. W bocznym skrzydle budynku mieściło się 50 cel łazienkowych do kąpieli leczniczych. Tarasy przed frontem i prawym skrzydłem oszklono. W 1929 r. według projektu architekta Ernsta Zeisela z Berlina-Charlottenburg dobudowano nowe, trójkondygnacyjne skrzydło przeznaczone na zakład wodoleczniczy mieszczący m.in. 50 kabin kąpielowych. Budynek powstał w stylu secesji łączonej z miejscowym stylem podgórskim, który zeszpecił wykonany w latach 1968-1971 remont kapitalny. Kompletnie zniszczono wówczas dekoracyjną stolarkę balkonów i wykuszy, konstrukcję szachulcową na trzecim piętrze, mansardowe okna w połaci dachowej, secesyjne sztukaterie nad oknami oraz ozdobne szczyty i wieże w ryzalitach elewacji frontowej i skrzydłach bocznych. Remont w dużej mierze zniszczył detal architektoniczny oraz zmienił proporcje bryły, poprzez częściowe usunięcie wież, szczytów, wykuszy i balkonów, jednocześnie ujednolicił i spłaszczył elewację. Sanatorium posiada zróżnicowaną bryłę, jest w całości podpiwniczone, czterokondygnacyjne z tym, że ze względu na różnicę wysokości terenu piwnice w lewym skrzydle przechodzą w sutereny w prawym skrzydle. Budynek kryty dachem wielospadowym z dwiema wieżami (pierwotnie sześcioma) – wieża frontowa kryta dwukondygnacyjnym, spłaszczonym hełmem cebulastym, wieża boczna hełmem kopulastym. W 2002 r. uruchomiono w obiekcie basen rekreacyjno-leczniczy, w 2008 r. pierwszą w Polsce „Słoneczną Plażę” imitującą plenery egzotycznego wybrzeża, a w 2010 r. kompleks rekreacyjny „Słoneczne Termy” z basenami i strefą saun. W ramach projektu Międzynarodowy Turystyczny Produkt Markowy „Uzdrowiska Kłodzkie” dofinansowanego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w latach 2010-2011 przeprowadzono inwestycję, dzięki której Szpital Uzdrowiskowy „Wielka Pieniawa” odzyskał dawną świetność. Wykonano remont elewacji budynku, sale rehabilitacyjne w formie oranżerii, tarasy w postaci ogrodów zimowych oraz rozbudowano i zmodernizowano Zakład Przyrodoleczniczy. [bynio]
